Хэл, яриа нийгэмшихүйн хөтөлбөр

Хэл, яриа нийгэмшихүйн хөтөлбөр

Хэл ярианы согог нь өөрөө аяндаа засарч арилахгүй тогтонги шинжтэй байдаг. Энэ нь хүүхдийн авиан хүртэхүй гажиж, хэл ярианы хөгжлийн сааталд хүргэснээр бичгийн болон уншихын гажиг үүсэх, цаашилбал танин мэдэхүй үйл ажиллагааны хөгжил саатан, харилцаа хязгаарлагдан ерөнхий хөгжил хоцрогдоход хүргэдэг. Хэл яриагаар дамжин сургалт явагддаг тул хэл ярианы бэрхшээлтэй хүүхдүүд өөрсдийн бэрхшээлээс болж хичээлд хандах хандлага буурч, сурлагын чанар нь муудахаас гадна бусдад өөрийгөө илэрхийлэх нийгмийн харилцаанд орох нь багасдаг. Иймээс хүүхдийн хэл ярианы согогийг аль болох эрт илрүүлэн хэл заслын хичээлд хамруулах нь зүйтэй. Хүүхдэд хэл ярианы дараах бэрхшээлүүд илэрдэг. Үүнд:

  • Дислалия ( авиан дуудлагын гажиг )
  • Алалия ( ярих чадвар алдагдах )
  • Заикание ( ээрэх, гацах )
  • Дислексия ( унших бэрхшээл )
  • Дисграфия ( бичих бэрхшээл )
  • Ринолалия ( гунших )
  • Дизартрия ( дультраатах )
  • Хэл ярианы дутуу хөгжил
  • Нас:2-17 нас
  • Багтаамж: Ганцаарчилсан • Хэсгээр • Бүлгээр хүүхэд
  • Хугацаа: 30 хүртлэх минут
Хэл, яриа нийгэмшихүйн хөтөлбөр

ЯМАР ҮР ДҮНД ХҮРЭХ ВЭ?

  • Сонсголын анхаарал, ой авиан хүртээмж хөгжих
  • Авиан буруу дуудлага засан сайжрах
  • Ижил дуудлагатай авиаг ялгах
  • Өөртөө итгэлтэй болох
  • Ерөнхий болон өгүүлэх эрхтний хөдөлгөөн сайжрах 
  • Зөв чөлөөтэй ярих дадал бий болох
  • Ярианы утгыг зөв ойлгох
  • Авиан сонсголыг хөгжүүлэх, сайжрах
  • Анхаарал харааны ойг хөгжүүлэх, сайжруулах
  • Авиан хүртэхүйг хөгжүүлэх, сайжруулах
  • Гуншаа хүүхдэд Авиан дуудлагын үед хамрын авианаас бусад амьсгалаас гарах удаан урсгалыг бий болгох, бүх авиаг зөв дуудах, чөлөөт ярианд бий болгосон дадлагыг бататгах ( өгүүлэх эрхтэн, авиан тухай ойлголт, ижил төстэй авиаг зөв ялгах)
  • Өгүүлэх эрхтнийг зөв байрлуулах
  • Ярианы зөв хэм хэмнэлд сурах
  • Ээрэлттэй хүүхдэд амьсгалын дасгал зөв хийж сурах
  • Үгээ зөв хувиарлаж ярьж сурах
  • Харилцан ярилцаж сурах
  • Өргөн хэрэглэгддэг үгсийн сан баяжих
  • Танин мэдэхүйг тоглоомын аргаар хөгжүүүлэх
Т.Оюунтуяа
Портеж хөтөлбөрийн багш
Б.Сүнжидмаа
Тусгай хэрэгцээт боловсролын багш